Θα ήθελα να μοιραστώ και εγώ τις σκέψεις μου για την τριλογία παιχνιδιών Mass Effect, την οποία έτυχε να παίξω πρόσφατα και για πρώτη φορά. Να ξεκαθαρίσω απ’ την αρχή, για να φεύγουν από την μέση τα αυτονόητα, ότι με άφησε άναυδο το επίπεδο της γραφής, της αφήγησης, της πλοκής, οι χαρακτήρες, η αισθητική και η γενικότερη αίσθηση ενός μεγαλειώδους κομψοτεχνήματος επιστημονικής φαντασίας.
Ένα έργο τέχνης, τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο, το οποίο μπορεί να σταθεί επάξια δίπλα από κινηματογραφικές παραγωγές του είδους. Ωστόσο, με το συγκεκριμένο άρθρο, θα ήθελα να σταθώ, κυρίως, στην φιλοσοφική ανάγνωση (αυτή που, τουλάχιστον, είδα εγώ) πάνω στη συγκεκριμένη τριλογία παιχνιδιών.
Η γενικότερη απειλή των Reapers δεν σταμάτησε ποτέ να μου θυμίζει τον κύκλο καταστροφής και γέννησης, έτσι όπως τον είχε ερμηνεύσει ο Έλληνας φιλόσοφος Εμπεδοκλής, ο οποίος μίλησε για την Φιλότητα και το Νείκος. Έναν αέναο κύκλο δηλαδή γέννησης και καταστροφής, με τα δύο στοιχεία να έχουν συνάψει μια αλληλένδετη σχέση.
Κάτι γεννιέται, εξελίσσεται, φτάνει στο αποκορύφωμα των δυνατοτήτων του και ύστερα παρακμάζει, φθίνει, καταστρέφεται και πεθαίνει για να δώσει τη θέση του σε κάτι καινούριο, σε μία νέα ένωση και δώσ’ του από την αρχή ο κύκλος. Η γέννηση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το θάνατο, και ο θάνατος δεν υφίσταται χωρίς κάτι να έχει πρώτα γεννηθεί.
Άλλωστε, στο τρίτο παιχνίδι της σειράς, οι Reapers, είχαν αποκαλύψει στον Shepard πως στον προηγούμενο κύκλο της καταστροφής, τους ανθρώπους τους είχαν αφήσει όπως τους βρήκαν στις σπηλιές τους, χωρίς να τους πειράξουν. Δεν είχαν φτάσει ακόμα στο αποκορύφωμα των δυνατοτήτων τους.
Μια τεχνητή νοημοσύνη, δημιουργημένη από κάποια άλλη τεχνητή νοημοσύνη, κατ’ εικόνα και καθ' ομοίωση, η οποία όμως βλέπει και δρα, για λογαριασμό του γαλαξία, με έναν τελεολογικό σκοπό, με το να αφομοιώνουν τους πολιτισμούς που έχουν ακμάσει, δίνοντας θέση σε άλλους, που ακόμα βρίσκονται σε πρώιμα στάδια να κάνουν το κομμάτι τους. Αυτός είναι ο σκοπός, αυτό το πέρας, και τίποτα πέρα από αυτό. Γεννιέσαι για να πεθάνεις.
Έτσι, για να μιλήσω και για το τέλος τους παιχνιδιού, (SPOILERS), άποψή μου είναι ότι το καλύτερο τέλος είναι το χειρότερο που μπορεί να σου δώσει, με τον Shepard να θυσιάζεται και με το γαλαξία να καταστρέφεται ολοκληρωτικά. Είναι το διακύβευμα που πρέπει να πληρωθεί για να ξεφύγουν από τον κύκλο της γέννησης και της καταστροφής.
Η δική μου ανάγνωση είναι, ότι στο τέλος που ο Shepard, έχει μια συζήτηση με το παιδί - τεχνητή νοημοσύνη, είναι ουσιαστικά μια συζήτηση με τον εαυτό του, συνειδητοποιώντας το τέλος του, άρα το σκοπό του. Πάταξε το θάνατο, με το να γίνει ο ίδιος ο θάνατος και έτσι κατάφερε και έκανε τον πόνο, τον καημό και το κλάμα όλου του γαλαξία τραγούδι. Στο τέλος, λοιπόν, βλέπουμε έναν παππού και τον εγγονό του, με τον πρώτο να του διηγείται ιστορίες.
Ένα σχόλιο, ακόμα, για το χαρακτήρα του Shepard, ο οποίος ήταν τυπικός και, ίσως, ο πιο μονοδιάστατος της τριλογίας Mass Effect. Ακολουθεί τα πρότυπα του ήρωα αρχέτυπο, καθώς μιλάμε για τον πρωταγωνιστή αυτού του διαστημικού δράματος, μιας κοσμικής τραγωδίας. Δεν θέλει το παιχνίδι να ταυτιστείς μαζί του, γιατί η ιστορία του είναι μεγαλύτερη από εσένα τον ίδιο. Μπορείς απλά να τον ακολουθήσεις.
Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφερθώ και στο Mass Effect Andromeda, το οποίο, προσωπικά, μου άρεσε εξίσου με την αρχική τριλογία. Η πρώτη έχει να κάνει με την καταστροφή, και η υποτιθέμενη δεύτερη (αν όλα πήγαιναν καλά με το Andromeda) έχει να κάνει με την γέννηση, ερχόμενη έτσι σε αντιδιαστολή με την πρώτη. Όλοι θυμόμαστε το Meridian, που ήταν ένα εξωγήινο σκάφος που δημιουργούσε ζωή από το μηδέν.