Αναμφίβολα τα χρέη στην εφορία μπορούν να μας φέρουν σε δύσκολη θέση, καθώς τα εισπρακτικά μέτρα του Δημοσίου είναι λιγότερο αντιμετωπίσιμα από αυτά των τραπεζών. Δυστυχώς, η ΑΑΔΕ δικαιούται να κατασχέσει περιουσιακά στοιχεία και εισοδήματα μέσω των τραπεζικών μας λογαριασμών. Στο άρθρο θα δούμε πώς να αντιδράσουμε αν έχουμε ληξιπρόθεσμες οφειλές και ποιες είναι οι κατασχέσεις που απαγορεύονται να κάνουν.
Ποιες είναι οι επικίνδυνες οφειλές
Το πιο επικίνδυνο τμήμα των οφειλών, που είναι και το πιο σύνηθες, προέρχεται από την αδυναμία των φορολογουμένων να ανταποκριθούν στην πληρωμή του ΕΝΦΙΑ και του φόρου εισοδήματος.
Ωστόσο, όλες οι ανεξόφλητες οφειλές πάνω από 500 ευρώ για περισσότερους από τρεις μήνες μπαίνουν αυτόματα στην διαδικασία ενεργοποίησης των αναγκαστικών μέτρων. Προβλέπουν κατάσχεση χρημάτων από τραπεζικούς λογαριασμούς και μπορούν να επεκταθούν στην κατάσχεση του μισθού από τον εργοδότη.
Τα πράγματα μπορούν να πάρουν ακόμη χειρότερη τροπή, και ας μην έχουμε μεγάλα χρέη στην εφορία.
Σε περίπτωση που δεν έχουμε κάποια έσοδα και καταθέσεις, τότε καταφεύγουν σε εντολή για κατάσχεση του αυτοκινήτου, του σπιτιού μας, ή κάποιου άλλου περιουσιακού στοιχείου που κατέχουμε.
Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμη και για χρέη στην εφορία που δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ. Ακούγεται παράλογο, αλλά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει δικαίωμα να δεσμεύσει και να κατασχέσει το ακίνητό μας, παρότι έχουμε πολύ χαμηλό χρέος.
Τα εισπρακτικά μέτρα
Παραθέτουμε συνοπτικά τα κυριότερα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης που εφαρμόζει η φορολογική διοίκηση.
- Η Δ.Ο.Υ. δικαιούται να κατασχέσει ακίνητο που κατέχει ένας οφειλέτης της, εφόσον το ληξιπρόθεσμο χρέος του προς αυτήν υπερβαίνει τα 500 ευρώ.
- Κάθε Δ.Ο.Υ. μπορεί να προχωρήσει σε κατάσχεση αυτοκινήτου, σκάφους, ή οποιουδήποτε άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου που κατέχει ένας οφειλέτης της, εφόσον αυτός της χρωστάει πάνω από 500 ευρώ.
- Για οποιαδήποτε ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία, η αρμόδια Δ.Ο.Υ. έχει το δικαίωμα να κατασχέσει ποσά από μισθούς, ενοίκια, εφάπαξ, και κάθε είδους αποζημιώσεις.
- Για οποιοδήποτε ποσό ληξιπρόθεσμου χρέους προς το Δημόσιο άνω των 30 ευρώ, η αρμόδια Δ.Ο.Υ. έχει δικαίωμα να κατασχέσει ποσά από τις καταθέσεις του οφειλέτη στις τράπεζες.
- Κάθε Δ.Ο.Υ. δικαιούται την έκδοση κατασχετηρίου για τα υπόλοιπα όλων των τραπεζικών λογαριασμών του φορολογούμενου. Η σχετική διαδικασία έχει σχεδόν πλήρως αυτοματοποιηθεί. Από την έκδοση του κατασχετηρίου έως και την απόδοση των σχετικών ποσών από τις τράπεζες στο δημόσιο ταμείο συνήθως δεν μεσολαβούν περισσότερες από 15 ημέρες.
- Κάθε Δ.Ο.Υ. δικαιούται έκδοση κατασχετηρίου στα χέρια τρίτων, πέραν των τραπεζών. Έτσι, παραδίδεται κατασχετήριο στα χέρια των ενοικιαστών ή των πελατών. Για παράδειγμα, όταν ο οφειλέτης είναι ένας ιδιοκτήτης ακινήτου ή μιας επιχείρησης, ουσιαστικά υποχρεώνεται ο ενοικιαστής ή ο πελάτης να αποδώσει το ενοίκιο ή μια οφειλή αντίστοιχα στο δημόσιο ταμείο.
Πώς πρέπει να ενεργήσουμε αν έχουμε χρέη στην εφορία
Δυστυχώς, όταν έχουμε ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία, το δημόσιο αλλά και οι ελληνικές τράπεζες χρησιμοποιούν τακτικές που, παρότι δεν είναι ηθικές, ωστόσο, είναι καθ' όλα νόμιμες.
Δεν θα μας ειδοποιήσουν
Αν παρ' ελπίδα μας επιβληθούν τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, κανείς δεν θα μας ειδοποιήσει ότι η εφορία πρόκειται να κατασχέσει το ποσό της οφειλής από τον τραπεζικό μας λογαριασμό. Αυτό το κάνουν για να μην προλάβουμε να κάνουμε ανάληψη όλων των καταθέσεών μας.
Γι' αυτό, αν έχουμε ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία, θα πρέπει να ενεργοποιήσουμε το e-banking στην τράπεζα που διατηρούμε τον λογαριασμό και να παρακολουθούμε καθημερινά από τον υπολογιστή την κίνησή του. Μπορούμε να το κάνουμε και από το ATM.
Αν το θελήσουμε, μπορούμε να μεταφέρουμε τις πολύτιμες αποταμιεύσεις μας σε μια αξιόπιστη ξένη διαδικτυακή τράπεζα, όπως για παράδειγμα η Revolut. Πρόσφατα απέκτησε όλες τις διεθνείς πιστοποιήσεις για να διατηρούμε με ασφάλεια ένα κύριο τραπεζικό λογαριασμό.
Επίσης, οι ελληνικές τράπεζες δεν ειδοποιούν σε περίπτωση κατάσχεσης. Απλά διεκπεραιώνουν την εντολή από την ΑΑΔΕ για την αφαίρεση του ποσού της οφειλής από τις καταθέσεις. Στη συνέχεια, το αποδίδουν στην οικεία Δ.Ο.Υ.
Η ανήθικη κατάσχεση καταθέσεων
Πρέπει να δώσουμε μεγάλη προσοχή αν έχουμε παραπάνω από έναν λογαριασμό σε διαφορετικές τράπεζες.
Η εντολή της ΑΑΔΕ δίνεται ταυτόχρονα σε όλες τις τράπεζες όπου έχουμε λογαριασμούς. Το αποτέλεσμα είναι να κατασχέσουν με άδικο τρόπο το ίδιο ποσό σε παραπάνω από μια τράπεζες.
Ως εκ τούτου, σε μια τέτοια περίπτωση, πρέπει να παρακολουθούμε όλους τους λογαριασμούς μας για να μην βρεθούμε μπροστά σε τέτοιες δυσάρεστες εκπλήξεις.
Παρ' όλα αυτά, αν κατασχέσουν το ίδιο ποσό σε δεύτερο λογαριασμό που είμαστε δικαιούχος ή συνδικαιούχος, μπορούμε θεωρητικά να διεκδικήσουμε την επιστροφή του αδίκως κατασχεθέντος επιπλέον ποσού.
Ωστόσο, οι περισσότεροι από εμάς ίσως γνωρίζουμε πόσο αργό και εκνευριστικό γίνεται το Δημόσιο όταν πρόκειται να επιστρέψει χρήματα. Αναμφίβολα θα απαιτηθεί κόπος και μεγάλο χρονικό διάστημα για να πάρουμε πίσω τα χρήματά μας.
Δήλωση ακατάσχετου
Για να ισχύσει το ακατάσχετο όριο των 1.250 ευρώ, ο οφειλέτης θα πρέπει να γνωστοποιήσει ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ τον συγκεκριμένο τραπεζικό λογαριασμό του.
Έχουμε περιγράψει αναλυτικά την απαραίτητη και σχετικά εύκολη διαδικασία σε προηγούμενο Lifesteps.
Οδηγός Επιβίωσης Για Χρέη και Δάνεια, Ακατάσχετος Λογαριασμός (2022)
Πρέπει να προσέξουμε ότι εφόσον υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων, και ασφαλιστικών βοηθημάτων, πρέπει να γνωστοποιήσουμε αποκλειστικά και μόνο αυτόν τον λογαριασμό.
Τι προστατεύει ο ακατάσχετος λογαριασμός
Όπως είδαμε προηγουμένως, το ανώτατο όριο του μοναδικού ακατάσχετου λογαριασμού είναι τα 1.250 ευρώ. Προστατεύονται μισθοί, συντάξεις, και ασφαλιστικά βοηθήματα που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το συνολικό ποσό είναι μικρότερο των 1.000 ευρώ.
Αν το ποσό των καταθέσεων υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ, επιτρέπεται η κατάσχεση του 50% για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του υπερβάλλοντος ποσού των 1.000 ευρώ και έως του ποσού των 1.500 ευρώ, ενώ για το επιπλέον των 1.500 ευρώ ποσό κατάσχεται το σύνολό του.
Ωστόσο, η εφορία μπορεί επίσης να κατασχέσει:
- Το 1/4 οποιουδήποτε άλλου ασφαλιστικού βοηθήματος καταβάλλεται περιοδικά στον οφειλέτη, εφόσον αυτό υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ.
- Το 1/5 των καταβαλλόμενων ημερομισθίων.
- Το 1/2 του εφάπαξ.
- Έως και το 100% των ενοικίων.
- Έως και το 100% των αποζημιώσεων.
- Έως και το 100% από πωλήσεις ακινήτων, ΙΧ αυτοκινήτων, σκαφών.
- Ολόκληρα τα ποσά των οικογενειακών επιδομάτων που χορηγεί ο ΟΓΑ.
Τι απαγορεύεται να κατασχέσουν
Παρ’ όλα αυτά, το Δημόσιο δεν μπορεί να προχωρήσει στην κατάσχεση προνοιακών και κοινωνικών επιδομάτων αν έχουμε ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία. Παραθέτουμε συνοπτικά τι δεν μπορεί να κατασχέσει η φορολογική διοίκηση.
Απαγορεύεται να κατασχέσει τα εξής:
- Το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
- Το κοινωνικό μέρισμα.
- Η εφάπαξ οικονομική ενίσχυση σε χαμηλοσυνταξιούχους.
- Το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ.
- Το επίδομα θέρμανσης.
- Η διατροφή ανήλικου τέκνου.
- Τα προνοιακά επιδόματα.
- Η επιδότηση ενοικίου.
- Τα χρηματικά έπαθλα της λοταρίας του υπ. Οικονομικών.
- Το επίδομα εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης που καταβάλλεται σε ανέργους.
- Οι παροχές που χορηγούνται στους ασφαλισμένους από τον ΕΛΓΑ.
- Τα χρηματικά βοηθήματα που δίνονται με απόφαση δημοτικού συμβουλίου σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
- Η κατάθεση για εξόφληση οφειλής ασφαλιστικού ταμείου.
- Η κρατική επιχορήγηση.
- Η κατάθεση για πλειοδοσία σε πλειστηριασμό.
- Κάθε άλλο επίδομα που έχει χαρακτηριστεί ρητώς ως «ακατάσχετο» από τη νομοθεσία που το προβλέπει.
Πώς ανακόπτουμε μια εντολή κατάσχεσης
Μπορούμε να σταματήσουμε την εντολή κατάσχεσης με την πλήρη αποπληρωμή του οφειλόμενου ποσού ή τουλάχιστον του 50% αυτού.
Επιπλέον, αν ρυθμίσουμε τα χρέη στην εφορία έως και 12 μηνιαίες δόσεις. Επίσης, με την τμηματική αποπληρωμή του ληξιπρόθεσμου χρέους ανά μη τακτά διαστήματα με την καταβολή ποσών "έναντι". Ιδίως αν το ποσό του χρέους υπερβαίνει κατά πολύ τα 500 ευρώ.
Τέλος, μπορούμε να ανακόψουμε μια εντολή κατάσχεσης με πώληση ακίνητου περιουσιακού στοιχείου για την απόδοση μέρους ή ολόκληρου του εισπραττόμενου ποσού για την αποπληρωμή της οφειλής.
Εσείς πώς αντιμετωπίζετε τα χρέη στην εφορία?
Κάθε εργάσιμη ημέρα, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προχωρά στην επιβολή κατασχέσεων σε περίπου 200 φορολογούμενους. Αναμφίβολα πρόκειται για ένα πολύ δυσάρεστο γεγονός, και το χειρότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αγνοήσουμε την οφειλή.
Ακόμη κι αν δεν μπορούμε να πληρώσουμε, υπάρχουν ενέργειες που μπορούμε να κάνουμε για να επιβιώσουμε και να μην επιτρέψουμε τουλάχιστον να μας κατασχέσουν τα χρήματα που χρειαζόμαστε για τις ανάγκες μας.
Αν θέλετε να μοιραστείτε την άποψή σας για τα χρέη στην εφορία, μπορείτε να μας γράψετε στα σχόλια.