Δεν είναι λίγοι αυτοί που καθημερινά τους περνάει απ’ το μυαλό, ειδικά οι νέοι, να κάνουν ένα ή και περισσότερα τατουάζ σε κάποιο σημείο του σώματός τους. Παρότι στην Ελλάδα θεωρείται ότι είναι μόδα των τελευταίων δεκαετιών, πρόκειται για μια από τις αρχαιότερες μορφές τέχνης της ανθρωπότητας, που ξεκινά από τη νεολιθική εποχή. Στο άρθρο θα δούμε τους μύθους για τα tattoo, αλλά και όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε.
Η ιστορία του τατουάζ
Το τατουάζ εμφανίστηκε γύρω στο 5000 π.Χ. Πολλοί πολιτισμοί και φυλές από όλες τις ηπείρους είχαν στην κουλτούρα τους διάφορες μορφές tattoo.
Ο πρώτος άνθρωπος που γνωρίζουμε ότι είχε τατουάζ είναι ο Ότζι, γνωστός και ως "ο άνθρωπος πάγος". Πρόκειται για την αρχαιότερη μούμια της Ευρώπης, η οποία ανακαλύφθηκε το 1991 στις ιταλικές Άλπεις. Υπολογίζεται ότι έζησε μεταξύ του 3239-3107 π.Χ.
Είχε 57 τατουάζ στη σπονδυλική στήλη και στο σώμα του, συμπεριλαμβανομένου και ενός σταυρού στο εσωτερικό του αριστερού γονάτου. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν τι συμβόλιζαν αυτά τα tattoo για τον κάτοχό τους.
Σε ό,τι αφορά την ετυμολογία, ο όρος tattoo ή tattow αποτελεί παράφραση της λέξης Tattawing των Μαορί της Νέας Ζηλανδίας και προέρχεται από την πολυνησιακή λέξη tatau, που σημαίνει ορθός, έντεχνος.
Για τους Μαορί, ακόμη και σήμερα, τα τατουάζ είναι κομμάτι της ιστορίας τους. Θεωρούν πως είναι κάτι πολύ ιερό και ότι είναι το σχέδιο που τους δίνει τη προστασία των θεών.
Πριν την εισαγωγή του πολυνησιακού όρου στο διεθνές λεξιλόγιο, η πρακτική του τατουάζ περιγραφόταν στη Δύση ως τσιμπήματα, ζωγραφική, ή χρωματισμός.
Στην αρχαία Ελλάδα
Στην αρχαία Ελλάδα το τατουάζ, ή αλλιώς δερματοστιξία, δεν ήταν καθόλου αποδεκτό, καθώς είχε συνδεθεί με τις βαρβαρικές συνήθειες. Tattoo είχαν μόνο οι βάρβαροι, οι αιχμάλωτοι, οι δούλοι, οι εγκληματίες, και οι λιποτάκτες, ως μέσο εξευτελισμού.
Οι αρχαίοι Έλληνες έκαναν καταναγκαστικό τατουάζ σε εκείνους που ήθελαν να ντροπιάσουν. Επιπλέον, όταν ήθελαν να έχουν αποδεικτικό στοιχείο ότι πρόκειται για κάποιον που τους ανήκει, όπως γίνεται σήμερα με το σημάδεμα (μαρκάρισμα) των ζώων.
Γενικά, τα τατουάζ θεωρούνταν ένα βάρβαρο έθιμο. Οι αρχαίοι πρόγονοι μας, αλλά και οι Ρωμαίοι, τα αντιμετώπιζαν υποτιμητικά. Το ίδιο ίσχυε και στην Κίνα, όπου συνήθιζαν να σημαδεύουν με τατουάζ τους κατάδικους.
Στον δυτικό κόσμο
Το τατουάζ άρχισε να γίνεται δημοφιλές στον δυτικό κόσμο, όταν οι ναυτικοί που ξεκίνησαν να εξερευνούν τον Ειρηνικό επέστρεφαν στις χώρες τους με πολλά tattoo στα χέρια τους.
Πιο συγκεκριμένα, εμφανίστηκε αρχικά από τους Σταυροφόρους, και στη συνέχεια το 1691 από τον Γουίλιαμ Ντάμφερ, έναν εξερευνητή θαλασσών.
Στα τέλη του 17ου αιώνα, το τατουάζ μεταφέρεται ουσιαστικά στην Ευρώπη από τον Κάπτεν Κουκ, ο οποίος έφερε μαζί του ειδικούς τεχνίτες από την Πολυνησία με σκοπό τη διάδοσή του.
Για την ιστορία, ο γηραιότερος άνθρωπος στη χώρα μας με tattoo "μανίκια" είναι ο ξακουστός Τζίμης, που ίσως οι παλαιότεροι από εμάς θα τον θυμούνται, ή ενδεχομένως τον είχαν επισκεφτεί στην Πλάκα.
Ήταν ο πρώτος που άνοιξε μαγαζί και έκανε τατουάζ στην Ελλάδα το 1978. Για την ακρίβεια, ήταν ένα από τα πρώτα μαγαζιά τατουάζ στην Ευρώπη.
Οι μύθοι του τατουάζ
Στις μέρες μας, μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων και κοινωνιών συνεχίζουν να θεωρούν το τατουάζ ως ταμπού. Κάποιοι άλλοι θεωρούν ότι είναι απλά μια "φιγούρα" που μόνο κακό κάνει στο σώμα μας.
Όμως, για τους περισσότερους, η εικόνα των tattoo έχει αποστασιοποιηθεί, και το τατουάζ πλέον δεν αποτελεί δακτυλοδεικτούμενο στίγμα, αλλά μια μορφή τέχνης και έκφρασης.
Έτσι, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα πράγματα στη ζωή, υπάρχουν μύθοι αλλά και πραγματικά στοιχεία που κρύβονται καλά πίσω από τα εντυπωσιακά σχέδια και την ιδεολογία των τατουάζ.
Το τατουάζ πονάει
Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση, καθώς ο πόνος είναι υποκειμενικός για τον καθένα μας.
Η βελόνα εισχωρεί μόνο ένα χιλιοστό στο δέρμα μας και το μέγεθος της ενόχλησης ελέγχεται κυρίως από τη ψυχολογία μας. Καθώς είναι βέβαιο ότι θα έχουμε καλή διάθεση την ώρα που το κάνουμε, ένας σωστός επαγγελματίας θα μας κάνει να νιώσουμε κάτι σαν γδάρσιμο ή λίγο τσούξιμο.
Ωστόσο, αυτό εξαρτάται και από το μέγεθος του tattoo σε συνδυασμό με το σημείο του σώματος που θα το κάνουμε. Στις δύο παρακάτω εικόνες μπορούμε να δούμε ποια είναι τα τμήματα στα οποία θα πονέσουμε περισσότερο ή λιγότερο.
Το κάνουν μόνο οι φιγουρατζήδες, οι εγκληματίες, και οι αλήτες
Στις ημέρες μας, τα τατουάζ είναι παντού. Άντρες και γυναίκες κάθε ηλικίας και κοινωνικής κατάστασης έχουν να επιδείξουν τατουάζ - έργα τέχνης, ακολουθώντας μια ποπ κουλτούρα που χρησιμοποιεί το σώμα ως μέσο έκφρασης.
Ως εκ τούτου, η αυξανόμενη αποδοχή των τατουάζ μεταξύ των επαγγελματιών, αλλά και όλων των κοινωνικών ομάδων, τα έχουν κάνει μέρος της καθημερινότητάς μας. Σε καμία περίπτωση δεν στιγματίζουν τον άνθρωπο που τα κάνει.
Στην Ελλάδα, εξαιρούνται μόνο τα Σώματα Ασφαλείας. Η δερματοστιξία αυτή καθεαυτή συνιστά λόγο αποκλεισμού του υποψηφίου από τον διαγωνισμό για την πρόσληψη προσωπικού στα Σώματα Ασφαλείας και στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Σύμφωνα με απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας, εξαιρούνται μόνο οι ειδικοί φρουροί. Όμως, εφόσον φέρουν μικρά και διακριτικά τατουάζ, τα οποία καλύπτονται από την ενδυμασία.
Φυσικά, στις περισσότερες χώρες της Δύσης, τα tattoo είναι πλήρως αποδεκτά σε όλα τα Σώματα Ασφαλείας και τις Ένοπλες Δυνάμεις. Σε καμία περίπτωση δεν συνιστούν λόγο αποκλεισμού.
Εγκυμονούν ασθένειες και αλλεργίες
Αν κάνουμε τατουάζ σε ένα επαγγελματία που χρησιμοποιεί τα αυτονόητα, όπως νέες αποστειρωμένες βελόνες και νέο μελάνι για κάθε άτομο, μειώνονται οι πιθανότητες επιπλοκών από ασθένειες ή αλλεργίες. Επιπλέον, μειώνονται κατά πολύ οι πιθανότητες να κολλήσουμε ηπατίτιδα.
Η κύρια επιπλοκή είναι η εντοπισμένη δερματική λοίμωξη που προκαλείται από τον χρυσίζων σταφυλόκοκκο (Staphylococcus aureus). Πρόκειται για μια σπάνια περίπτωση.
Αλλεργικές αντιδράσεις μπορεί να προκληθούν από την εισαγωγή του μελανιού στο δέρμα. Τα κορτικοστεροειδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία ασθενών που εμφανίζουν αντιδράσεις υπερευαισθησίας μετά από τατουάζ.
Σε γενικές γραμμές, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε μήπως οι βελόνες είναι χρησιμοποιημένες και αποστειρωμένες εκ νέου, καθώς μετά την πρώτη χρήση στρογγυλεύουν και αχρηστεύονται.
Σε μια τέτοια περίπτωση, το τατουάζ θα είναι αποτυχημένο, κάτι το οποίο αποτελεί δυσφήμιση που δεν θα την ήθελε κανένας επαγγελματίας δερματοστίκτης.
Το tattoo δεν μπορεί να μολυνθεί
Πρόκειται για κάτι που απέχει από την αλήθεια, καθώς το τατουάζ μπορεί να προκαλέσει λοίμωξη αν δεν είμαστε εμείς οι ίδιοι προσεκτικοί. Οι βασικές ενδείξεις μόλυνσης είναι όταν το δούμε κόκκινο και πρησμένο.
Επιπλέον, όταν το αισθανόμαστε ζεστό και υπάρχει ασυνήθιστη αλλαγή στο χρώμα του δέρματος. Για παράδειγμα, είναι κίτρινο, πράσινο, ή γκρι. Εφόσον έχουμε αυτές τις επιπλοκές, πρέπει να επισκεφτούμε άμεσα τον δερματολόγο.
Ο τρόπος αντιμετώπισης για τυχόν λοίμωξη είναι να πλένουμε τα χέρια μας με νερό και απαραιτήτως αντιβακτηριακό σαπούνι πριν αγγίξουμε το τατουάζ. Αν έχει βραχεί, στεγνώνουμε προσεκτικά την περιοχή με ένα καθαρό πανί.
Επίσης, πρέπει να βεβαιωθούμε ότι είναι καθαρά τα ρούχα και τα κλινοσκεπάσματα που μπορούν να έρθουν σε επαφή με την περιοχή γύρω από το τατουάζ.
Σε ό,τι αφορά τις λοιμώξεις που μπορούν να προκύψουν από το τατουάζ, πρέπει να θυμόμαστε πως δεν μπορούμε να το κάνουμε αν έχουμε ιστορικό επιληψίας ή προβλήματα πηκτικότητας του αίματος. Επιπλέον, αν είμαστε διαβητικοί ή πάσχουμε από συγγενή καρδιοπάθεια.
Μπορώ να πάω για κολύμπι μετά από τατουάζ
Η πραγματικότητα είναι ότι πρέπει να αποφύγουμε το κολύμπι μέχρι το τατουάζ να έχει επουλωθεί σωστά, γιατί υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης. Φυσικά, αυτό είναι το πρώτο που θα μας πει ο επαγγελματίας που μας το έκανε.
Αν δεν έχει περάσει ο χρόνος που απαιτείται για την επούλωση του τατουάζ, πρέπει όχι μόνο να μην κολυμπήσουμε σε πισίνα, ποτάμια, και θάλασσα, αλλά και να μην βρέξουμε για τρεις μέρες το σημείο του τατουάζ. Κάποιοι επαγγελματίες προτείνουν να το καλύψουμε με σελοφάν την ώρα του ντους.
Αργότερα, και για κάποιες μέρες, μπορούμε να χρησιμοποιούμε χλιαρό νερό στο μπάνιο μας και όχι καυτό. Ταυτόχρονα, η αποφυγή της έκθεσης στον ήλιο για 25 ημέρες είναι αναγκαία, ώστε να μην ξεθωριάσουν τα χρώματα.
Δεν μπορώ να κάνω μαγνητική τομογραφία
Ορισμένα μελάνια περιέχουν υψηλά επίπεδα του οξειδίου του σιδήρου. Έτσι, υπάρχει το ενδεχόμενο για εμφάνιση μικρών εγκαυμάτων στα σημεία του τατουάζ που προκαλούνται από το μαγνητικό πεδίο κατά τη διάρκεια μιας μαγνητικής τομογραφίας (MRI).
Παρ' όλα αυτά, τα τατουάζ δεν αποτελούν αντένδειξη για μαγνητική τομογραφία. Ιδίως αν χρησιμοποιούν μελάνι χαμηλής περιεκτικότητας σε υδράργυρο, χρώμιο, κάδμιο, κοβάλτιο, και οξείδιο του σιδήρου.
Θα φαίνονται απαίσια όταν θα είμαστε μεγαλύτεροι
Σύμφωνα με έρευνες του 2003 και το 2008 που δημοσίευσε ο έγκυρος Guardian, διαπιστώθηκε ότι το 84% των ηλικιωμένων ανθρώπων με tattoo, δεν το είχαν μετανιώσει.
Εκείνοι που εξέφρασαν τη λύπη τους και το είχαν μετανιώσει, ήταν όσοι είχαν κάνει ένα τατουάζ πολύ μικρό, ή όσοι είχαν κάνει λανθασμένο σχέδιο.
Πότε κάνω tattoo
Είναι γεγονός ότι για πολλούς το τατουάζ είναι κάτι πολύ συναρπαστικό. Όμως, είναι και μια δέσμευση, καθώς είναι κάτι που θα το έχουμε πάνω στο σώμα μας για μια ζωή. Βέβαια, υπάρχει και η αφαίρεση τατουάζ με την οποία θα ασχοληθούμε σε επόμενο άρθρο.
Ως εκ τούτου, πριν το κάνουμε, καλό είναι να έχουμε αφιερώσει πολλές ημέρες έρευνας ακόμη και εβδομάδες για το τι θέλουμε να "χτυπήσουμε". Φυσικά, πρέπει να αποφύγουμε πάση θυσία τατουάζ με το όνομα του αγαπημένου-ης μας.
Καλό είναι επίσης να αποφύγουμε τατουάζ με λέξεις από γλώσσες που δεν γνωρίζουμε πολύ καλά. Στη δική μας περίπτωση αφορούν συνήθως κινεζικούς/ιαπωνικούς χαρακτήρες-λέξεις. Οι ξένοι όμως έχουν θέμα και με τα ελληνικά.
Ρε John, πώς μεταφράζεται το Free στα Ελληνικά?
Δείτε περισσότερες αποτυχημένες μεταφράσεις, σε τατουάζ και όχι μόνο, στο άρθρο μας:
Εφόσον είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι έχουμε βρει το κατάλληλο σχέδιο, ή τη σωστή ορθογραφία και σύνταξη για κάποια λέξη ή φράση, τότε και μόνο τότε, είναι η κατάλληλη στιγμή για να προχωρήσουμε.
Ποια είναι η γνώμη σας για τα τατουάζ?
Αν θέλετε να μοιραστείτε την άποψή σας για τα tattoo, μπορείτε να μας γράψετε στα σχόλια.